قرص برنج نام چندان نا آشنایی در بین ما ایرانیان نیست. این قرص نوعی آفت کش غلات است اما متاسفانه در سال های اخیر اسم این قرص بیشتر یادآور مرگ های دردناک و خودکشی می باشد، موضوعی که کاملا برعکس کاربرد اصلی آن است. قرص برنج یکی از دلایل اصلی مسمومیت (خواسته یا ناخواسته) در کشورهایی مثل شبه قاره ی هندوستان می باشد و سالانه افراد زیادی را روانه ی بیمارستان می کند. در مسمومیت های شدید نیز در اکثر مواقع موجب مرگ می شود. اما به راستی قرص برنج برای چیست؟ به چه علت در ایران به این نام شناخته می شود؟ مورد استفاده ی آن چیست؟ برای یافتن پاسخ این سوالات با ما همراه باشید.
قرص برنج چیست ؟
نام علمی قرص برنج آلومینیوم فسفید است. این قرص از ترکیبات خطرناک فسفید ها مانند فسفید آمونیوم و یا فسفید سدیم تشکیل شده است. بوی آن شبیه به سیر یا ماهی گندیده بوده و بد بو می باشد. همچنین رنگ آلومینیوم فسفید خاکستری است و ووزنی حدود ۳ گرم دارد و در بسته های ده تایی عرضه می گردد.
ترکیبات این قرص به گونه ای است که اگر وارد بدن شود به راحتی در دستگاه گوارش جذب شده و بعد از اینکه در مایعات معده حل شد باعث تولید نوعی گاز خطرناک و کشنده به نام فسفین می شود. این گاز با ساخت پروتئین در بدن تضاد دارد و در مدت زمان منجر به افزایش رادیکالهای آزاد و متاسفانه مرگ سلولی شخص مسموم میشود.
قرص برنج برای چیست؟
و اما با تعاریف خطرناکی که از فسفید آلومینیوم شد پس این قرص برای چیست؟ چرا به آن قرص برنج میگویند؟ علت اینکه در ایران قرص آلومینیوم فسفید را به عنوان قرص برنج می شناسند آن است که نخستین بار از آن به عنوان آفت کش برای نگهداری غلاتی همچون برنج شناخته شده است. در اصل قرص برنج نیز به همین علت ساخته می شود. زیرا بخارات سمی و بوی تندی که دارد تمامی شپشک ها و حشرات برنج را از بین می برد. با توجه به قیمت پایین و خاصیت از بین برندگی بالایی که این قرص دارد مورد اقبال زیادی از طرف کشاورزان قرار گرفت. کشاورزانی که شاید چندان آگاهی نسبت به مضرات آن نداشته باشند.
اما استفاده از قرص برنج دارای شرایط و ضوابط خاصی است و مصرف نا به جای آن می تواند عوارض جبران ناپذیری برای خانواده ها داشته باشد. اگر این قرص بی رویه و بدون حفظ شرایط ایمنی مورد استفاده قرار گیرد شاید در کوتاه مدت تمامی شپشک های برنج را از بین ببرد و یا مانع از آفت زدن به آن شود اما به همان سرعت هم می تواند باعث مسمومیت افراد شود.
فروش قرص برنج از سال ۹۳ در عطاری ها ممنوع شده است و افراد غیر متخصص حق فروش آن را ندارند. اما متاسفانه هنوز هم تهیه ی آن کار چندان دشواری نمی باشد. اگر برنج های شما نیز دچار آفت شده و کسی برای رفع این مشکل قرص برنج را به شما پیشنهاد کرده است بهتر است پیش از استفاده به ادامه ی مطلبنیز توجه کنید.
قرص برنج برای چه کسانی مناسب است ؟
کشاورزانی که برنج را در سطح انبوه نگهداری می کنند و یا فروشندگان برنجی که انبارهای یزرگ پر از برنج دارند معمولا برای جلوگیری از خراب شدن و آفت زدن محصول می توانند از این قرص استفاده کنند. حتی در سطح انبارهای بزرگ نیز لازم نیست از قرص سیر به تعداد زیاد استفاده شود و بخارات سمی این قرص آن قدر قوی هستند که بتواند مانع از شپشک زدن برنج شود پس در مصرف قرص برنج افراط نکنید.
اگر قرص برنج را در انبار برنج قرار دادید تحت هیچ شرایطی نباید کسی در آنجا بخوابد زیرا با استنشاق گازهای سمی ناشی از قرص به راحتی دچار مسمومیت و یا حتی مرگ می شود. پس کشاورزان و انبارداران باید دقت داشته باشند هنگام استفاده از این قرص نهایت دقت و احتیاط را به کار برده و البته آن را مستقیما داخل برنج قرار ندهند. بلکه تعدادی از این آفت کش را در نقاط مناسبی از انبار که خیلی در دسترس نیست قرار دهند.
قرص برنج در خانه
اگر برنج شما در منزل دچار آفت برنج و شپشک شده است و از هیچ طریقی نمی توانید از دست آنها خلاص شوید شاید آخرین راه استفاده از قرص برنج باشد. زیرا همان طور که گفتیم این قرص یک آفت کش بسیار قوی است و در کمترین زمان ممکن تمامی حشرات و آفت ها را از بین میبرد.
اما برای استفاده از قرص برنج باید شرایط ایمنی لازم را رعایت کنید. از جمله اینکه هرگز آن را مستقیما داخل برنج قرار ندهید. بهتر است از یک قوطی خالی چوب کبریت استفاده کنید. به این صورت که قرص را داخل قوطی قرار دهید و سپس با سوزن چند سوراخ خیلی ریز روی قوطی چوب کبریت ایجاد کنید. این سوراخ ها برای خروج بخارات ناشی از تصعید قرص هستند. سپس این قوطی کبریت را لا به لای برنج قرار دهید. بعد از مدت کوتاهی در اثر تصعید قرص (یعنی بخار شدن آن) شپشک ها و دیگر آفتهای برنج از بین می روند.
نتیجه گیری
قرص برنج نوعی آفت کش بسیار قوی است که برای جلوگیری از شپشک برنج و یا از بین بردن آن مورد استفاده قرار می گیرد (در مورد شپشک برنج می توانید مقاله شپشک برنج چیست را در سایت ما مطالعه نمایید) اما متاسفانه اخیرا استفاده های نا به جایی از آن می شود. این قرص دارای ترکیبات سمی بسیار خطرناکی است و استفاده ی زیاد از آن منجر به ایجاد مسمومیت می شود، مشکلی که در کشورهایی مثل هندوستان زیاد با آن سر و کار دارند. بهتر است قرص برنج تنها توسط کشاورزان و انبارداران بزرگ برنج مورد استفاده قرار گیرد، آن هم در صورت نیاز و به میزان کم و استفاده از آن در منزل چندان توصیه نمی شود. اما چنان چه به هر دلیلی می خواهید از آن استفاده کنید هرگز و تحت هیچ شرایطی قرص را مستقیما داخل برنج قرار ندهید.
مرسی از اطلاعات خوبتون. میترسیدم ازش استفاده کنم
من به جای این قرص های صنعتی، بیشتر از قرص سیر و نمک استفاده می کنم
بو میگیره برنج فکر کنم
وای وقتی توی برنج قرص میزارم همش نگران اینم بچم سراغ برنج ها نره