شاید بتوان دوران شیردهی را پس از دوران بارداری، مهمترین مرحله زندگی بانوان معرفی کرد. در این مرحله مادر مانند یک منبع سوخت عمل کرده و وظیفه رساندن مواد مغذی و غذایی مفید را به بدن نوزاد خود بر عهده دارد. اما سوخت گیری از یک منبع خالی ممکن است؟ مصرف غذاهای مختلف در دوران شیردهی توصیه شده است و از مصرف بعضی دیگر از غذاها منع شده است. تن ماهی یکی از غذاهایی است که همه خانواده ها از آن استفاده میکنند. به همین جهت تصمیم گرفتیم، خواص و آثار مصرف تن ماهی در زمان شیردهی را بررسی کنیم. برنامه غذایی مادر در دوران شیردهی بسیار مهم است پس اگر میخواهید درباره نقش تن ماهی در این دوره بدانید، همراه ما باشید.
دوران شیردهی، دورانی برای رشد و شکل گیری
اصلا چرا مصرف تن ماهی در دوران شیردهی بررسی میشود؟ متاسفانه بسیاری از مادران ایرانی به خصوص مادران سنتی، از اهمیت دوران شیردهی مطلع نیستند و به راحتی این دوره را پشت سر میگذارند، در حالتی که زندگی و آینده نوزاد شما به این دوره وابسته است. برای رشد دادن یک درخت و نهال نوپا، غالبا از خاک خوب، کود خوب، آب مناسب و شرایط محیطی عالی استفاده میکنند. نوزاد نیز مانند یک نهال است که باید در رسیدگی به آن، بالاترین دقت را داشته باشید. نوزاد پس از به دنیا آمدن، هیچ منبع تغذیهی دیگر به جز شیر مادر ندارد. از طرفی شکل گیری تمام اعضا و سیستم های بدن او پس از به دنیا آمدن شروع میشود. برای رشد بافت ها، شکل گیری استخوان بندی، تقویت سیستم ایمنی، تنظیم شدن قلب و عروق، شکل گیری یک مغز سالم و آماده و خلاصه هر بخشی که به فکرتان میرسد، به شیر مادر نیاز دارد.
شیر مادر تا مدت ها تنها غذای نوزاد است. این غذا باید بتواند از پس تمام فعالیت های گفته شده در بالا بربیاید. پس حتی بدون تحقیق هم میتوان فهمید، شیر مادر باید مغزی و مملو از مواد معدنی مفید باشد. نحوه شکل گیری شیر مادر هم که واضح است، شیر مادر عصاره ای از وجود مادر است که به صورت مایع به بدن نوزاد منتقل میشود. در دوران شیردهی شاید نتوانید به نوزاد خود غذاهای مغذی بدهید، اما برای مادر که میتوانید یک برنامه غذایی خوب در نظر بگیرید. منبع سوخت را تقویت کنید تا بهترین سوخت را به بدن نوزاد منتقل کنید. به همین جهت تمام این مقدمه گفته شد تا بدانید اهمیت خورد و خوراک در این دوران چقدر زیاد است. حال این پرسش به میان میآید، مصرف تن ماهی در زمان شیردهی، چه آثاری دارد؟ نظرات و گفته ها در این زمینه متفاوت است. عدهای موافق مصرف تن ماهی در این دوره و عده ای دیگر مخالف آن هستند. در این مطلب به صورت صادقانه و بدون داوری، آثار و فواید این محصول در زمان شیردهی بررسی میشود. تصمیم نهایی با خودتان است.
فواید مصرف تن ماهی در زمان شیردهی
همانطور که گفته شد، دوران شیردهی، دورانی است که بدن مادر بیش از زمان های دیگر به مواد مغذی و معدنی نیاز دارد. به همین علت باید غذاهایی بخورد که تامین کننده این مواد باشند. تن ماهی ساختاری دارد که میتواند کمبود بسیاری از این مواد را جبران کند. مصرف تن ماهی در زمان شیردهی، توسط بسیاری از پزشکان تغذیه و سلامت تجویز شده است، اما چرا؟!
- منبعی از امگا۳
تن ماهی، منبعی عظیم از دو اسید چرب، به نام DHA و EPA است که به اسم امگا ۳ شناخته میشوند. این اسیدهای چرب مفید، به سختی در مواد خوراکی یافت میشود. بدن مادر و نوزاد در زمان شیردهی، به شدت به این دو اسید چرب نیاز دارند. از طرفی مصرف قرص این اسید، به هیچ عنوان توصیه نمیشود زیرا باید امگا ۳ به صورت طبیعی جذب بدن شود. تن ماهی یک منبع بسیار غنی از این اسید است. این اسیدهای چربی، آثار بسیار مثبتی هم در بدن مادر و هم در شیر مادر و در نتیجه در بدن نوزاد دارند. رشد بافت های عضلانی، تنظیم مقدار چربی شیر، کاهش سطح کلسترول خون مادر و تقویت سیستم قلبی و عروقی نوزاد، بخش از خواص امگا ۳ میباشد. مصرف تن ماهی در زمان شیردهی میتواند نیاز مادر و نوزاد به این مواد را تامین کند.
- منبعی از پروتئین و مواد مغذی
بیحالی، استرس، اضطراب، خستگی و سرگیجه در بسیاری از مادران شیرده دیده میشود. دلیل این اتفاقات، تخلیه مواد مغذی و کمبود پروتئین است. این کمبود میتواند حتی باعث کم شدن ارزش شیر مادر نیز شود که در نتیجه نوزاد را به خطر بیندازد. مصرف تن ماهی در زمان شیردهی، میتواند در برابر این کمبودها یک راه چاره مفید باشد. مواد مغذی درون تن ماهی باعث تقویت قوای بدن نوزاد میشود.
آیا تن ماهی جیوه دارد؟
یکی از دلایل مخالفین مصرف تن ماهی در زمان شیردهی، وجود جیوه در ماهی است که برای مادران شیرده خطرناک است. در بعضی از ماهی ها درصد جیوه زیاد است. اما در تن ماهی مرغوب و استاندارد این درصد بسیار ناچیز و پایین است و نمیتواند خطری برای مادر و نوزاد داشته باشد. در واقع در این مورد مصرف تن ماهی بهتر از مصرف ماهی است. ماهی های آب سرد جیوه کمتری دارند. پس نگران این مسئله نباشید. فواید تن ماهی بیشتر از خطرات احتمالی و اثبات نشده آن است.
مقدار و نحوه مصرف تن ماهی در زمان شیردهی
تن ماهی یک ماده غذایی بسیار مقوی و پرانرژی است. مصرف تن ماهی در زمان شیردهی علاوه بر اینکه مضر نیست، بلکه فواید و آثار خوبی هم دارد. اما باید در مقدار مصرف آن احتیاط به خرج دهید. مصرف تن ماهی را در دوران شیردهی، به هفته ای یک الی دو وعده محدود کنید. حتما توجه داشته باشید قبل از مصرف تن ماهی، ابتدا آب را به جوش بیاورید و سپس به مدت ۲۰ دقیقه کنسرو تن ماهی را درون آب جوش قرار دهید تا آماده میل کردن شود. مادر شیرده میتواند تن ماهی را به صورت مستقیم و یا به همراه غذاهای دیگر میل کند. بهتر است از این غذا در وعده ناهار استفاده کنید.
نیاز به اجازه پزشک داره یا همه میتونن مصرف کنن؟
بهتره با پزشک خودتون نیز مشورتی بکنید