آیا تا به حال اصطلاح بریکس رب گوجه فرنگی به گوشتان خورده است؟ آیا می دانید بریکس در رب گوجه فرنگی یکی از مهم ترین فاکتورهایی است که هنگام خرید باید مد نظر قرار دهید. بریکس گوجه فرنگی شاید اصطلاحی دشوار و پیچیده به نظر بیاید اما تعریف ساده ای دارد و البته در عین سادگی می تواند کیفیت رب را به شما نشان دهد.
بریکس رب گوجه فرنگی چیست؟
در ساده ترین تعریف بریکس رب گوجه فرنگی شاخصی برای اندازه گیری غلظت رب گوجه فرنگی است. بریکس در رب گوجه یک عدد است که نشان می دهد رب غلظت مناسبی دارد یا خیر. هر چه بریکس رب گوجه فرنگی بیشتر باشد یعنی کیفیت آن بالاتر است و مقدار کمتری نیاز دارید تا به رنگ و عطر و بوی دلخواه برسید. البته بریکس خیلی هم زیاد نمی تواند باشد و در ایران برای آن استانداردهایی در نظر گرفته شده است.
اگر می خواهید تعریف علمی و دقیق بریکس در رب گوجه فرنگی را بدانید باید قدری مقدمه چینی کرد. همانطور که همه می دانید رب گوجه از غلیظ کردن آب گوجه به دست می آید، از این رو قطعا بخشی از این چاشنی را آب و بخشی نیز ماده جامد حل شده در آب تشکیل می دهد. در کارخانجات تولید رب درصد ماده جامد حل شده در آب با استفاده از ابزارهای خاصی اندازه گیری می شود. عدد به دست آمده از این اندازه گیری ها بریکس رب گوجه فرنگی نامیده می شود.
هر چه بریکس رب گوجه فرنگی بالاتر باشد یعنی درصد آب رب کمتر است، این بدان معناست که برای غذاهای مختلف تعداد قاشق کمتری رب گوجه نیاز دارید. لازم به ذکر است که رب های خانگی نیز بریکس دارند اما اندازه گیری نمی شوند. در واقع بریکس رب گوجه فرنگی خانگی به صورت چشمی و سلیقه ای به دست می آید. یعنی کسی که رب را می پزد بعد از مشاهده غلظت مطلوب حرارت رب را خاموش می کند، زیرا غلیظ کردن بیش از حد رب (به ویژه رب های خانگی) باعث تیره شدن آن می شود.
برای اندازه گیری بریکس رب گوجه فرنگی از چه وسیله ای استفاده می شود؟
در سازمان ملی استاندارد برای اندازه گیری بریکس رب گوجه فرنگی از دستگاهی به نام رفراکتومتر استفاده می شود. پیش از شروع اندازه گیری نمونه مورد آزمایش را از کاغذ صافی رد می کنند تا آب آن کاملا گرفته شود، سپس یک قطره از رب را در کنار یک قطره آب مقطر روی کیت رفراکتومتر قرار می دهند. شخصی که از چشمی نگاه می کند آب را شفاف و رب را سیاه می بیند.
در چنین حالتی اپراتور باید دستگاه را آنقدر تنظیم کند که تصویر آب مقطر و رب از لحاظ تاریک و روشنی به حد مورد نظر برسد. عددی که طی این فرآیند تنظیم بدست می آید نصف بریکس رب گوجه فرنگی است. آن را در ۲ ضرب می کنند و بریکس کامل بدست می آید. اپراتور رفراکتومتر باید دقت داشته باشد پیش از شروع دستگاه را روی صفر تنظیم کند. لازم به ذکر است بریکس در رب گوجه بدون نمک اندازه گیری می شود.
بریکس استاندارد رب گوجه چقدر است؟
تا کنون با مفهوم بریکس در رب گوجه فرنگی آشنا شدید اما درباره اینکه بریکس مورد تایید در ایران چقدر است صحبتی به میان نیامد. بدون داشتن یک عدد مبنا برای استاندارد بریکس عملا تعریف آن فایده ای ندارد، زیرا در این صورت خریدار رب گوجه نمی داند عددی که به عنوان بریکس روی رب درج می شود حدودا باید چند باشد تا کیفیت و غلظت آن مورد تایید باشد.
بر اساس اعلام سازمان ملی استاندارد بریکس رب گوجه فرنگی باید بین ۲۵ تا ۲۸ باشد، یعنی اگر عدد درج شده به عنوان بریکس در این فاصله باشد غلظت رب گوجه در سطح استاندارد و مطلوب است. بریکس بیشتر از ۲۸ به منزله رب سفت تر است، البته هر چه رب غلیظ تر باشد کیفیت بهتری دارد، اما بریکس کمتر نشان دهنده رقیق بودن آن است. هر چه رب رقیق باشد مقدار بیشتری از آن مورد استفاده قرار می گیرد.
بریکس یکی از معیارهای مهم برای تشخیص کیفیت رب گوجه فرنگی است، بنابراین از این به بعد هنگام خرید علاوه بر برند مطرح به این عدد نیز توجه کنید تا رب گوجه ای با کیفیت بالا خریداری کنید. جالب است بدانید هر چه گوجه ها شیرین تر و گوشتی تر باشند بریکس بیشتر است، طبیعی است در چنین شرایطی طعم رب نیز بهتر خواهد شد.
روی قوطی رب عبارتی با مضمون بریکس بدون نمک کمینه نیز درج می شود که این مفهوم را می رساند کمترین بریکس محصول آن هم بدون نمک، تحت هر شرایطی از ۲۵ کمتر نخواهد شد.