برنج هندی و پاکستانی چند سالی است که جای خود را در سبد غذایی ایرانیان باز کرده است. این برنج ها نسبت به برنج ایرانی قیمت مناسب تری دارند از این رو اقشار متوسط جامعه بیشتر از آن استقبال می کنند. علاوه بر قیمت، پخت برنج های هندی و پاکستانی در حجم انبوه نسبت به ایرانی راحت تر است و از این رو بیشتر رستوران ها و کترینگ ها معمولا از این نوع برنج استفاده می کنند.
متاسفانه طی برخی از ماه های سال شاهد کمیاب شدن برنج های هندی و پاکستانی در بازار می شویم، معضلی که بعضا باعث کوچک شدن سفره بسیاری از خانواده ها می شود؛ زیرا برخی از آنها مصرف برنج را کاهش داده یا اینکه به مصرف برنج های درجه چندم و بی کیفیت ایرانی روی می آورند. اما چرا برنج های هندی و پاکستانی در بازار کمیاب می شود؟
چه دلیلی پشت این مساله وجود دارد و به قول عامیانه کمیاب شدن برنج های هندی و پاکستانی از کجا آب می خورد؟ زیرا قطعا این ماجرا با تغذیه و سبد غذایی بسیاری از خانوارهای ایرانی در ارتباط است و نمی توان به راحتی از کنار آن گذشت. بد نیست بدانید به طور متوسط ماهی ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تن برنج خارجی در کشور مصرف می شود که رقم بسیار قابل توجهی است.
ممنوعیت فصلی عاملی برای کمیاب شدن برنج های هندی و پاکستانی
سوالی که می خواهیم به دنبال پاسخ آن باشیم این است که چرا برنج های هندی و پاکستانی در بازار کمیاب است؟ متاسفانه این روزها شاهد آن هستیم که قفسه های فروشگاه ها و مغازه های خوار و بار فروشی از کیسه های برنج هندی یا پاکستانی خالی هستند، این در حالی است که تقاضا برای این برنج های خارجی همیشه وجود داشته و دارد.
یکی از عوامل اصلی کمیاب شدن برنج های هندی و پاکستانی ممنوعیت هایی است که بر واردات این کالا اعمال می شود. معمولا در فصل برداشت برنج های ایرانی (مرداد تا شهریور) واردات برنج های خارجی ممنوع و تا چندین ماه این رویه ادامه دارد. اعمال این قوانین سخت گیرانه برای حمایت از تولید کنندگان داخلی و به فروش رفتن محصولات آنهاست اما متاسفانه این محدودیت ها روی دیگری نیز دارد.
برنج ایرانی به نسبت قیمت بالایی دارد، از طرفی میزان تولید برنج در کشور آنقدر نیست که بتواند تمام نیاز جامعه را تامین کند، همین عوامل موجب می شود ممنوعیت واردات برنج های هندی و پاکستانی باعث کمیاب شدن آنها در بازار و ایجاد مشکلات عدیده برای مردم شود. بسیاری از مردم به دنبال برنج ارزان قیمت هستند و بی شک کمبود این نوع برنج ها فشار اقتصادی زیادی بر آنها وارد می کند.
تقاضا برای برنج های هندی و پاکستانی بیشتر از عرضه است
در قسمت قبل عنوان شد که در فصل هایی که برنج ایرانی برداشت و روانه بازار می شود واردات برنج های خارجی ممنوع و یا به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد، همین امر سبب می شود که این برنج ها در بازار کمیاب شوند و پیدا کردن آنها تبدیل به یک معضل بزرگ برای خانواده ها شود؛ اما ممنوعیت فصلی تمام ماجرا نیست و دلیل دیگری نیز برای کمیاب شدن برنج های هندی و پاکستانی حتی در فصول دیگر سال نیز وجود دارد.
در حقیقت یک دلیل عمده برای کمیاب شدن برنج های پاکستانی و هندی در بازار عدم توازن بین عرضه و تقاضا است. حتی در فصولی که ممنوعین واردات وجود ندارد مشکلات عدیده ای همچون تامین ارز، تخصیص ارز، ترخیص از گمرک و… برای وارد کنندگان برنج های خارجی وجود دارد،از این رو همواره مقدار تقاضا برای برنج های هندی و پاکستانی در بازار بیشتر از عرضه آن است.
وقتی مقدار تقاضا برای محصولی بیشتر از عرضه آن باشد طبیعی است که آن محصول در بازار کمیاب می شود. برنج هندی و پاکستانی قیمت مناسبی دارد، خوش پخت هستند و طعمشان نیز خوب است، به همین علت متقاضان زیادی دارند؛ اما متاسفانه به دلیل موانع پیش روی واردات عرضه آنها در بازار کمتر از تقاضا است و همانطور که گفته شد طبیعی است که شاهد کمبود این نوع برنج ها باشیم.