آیا برایتان پیش آمده که هنگام خوردن بادمجان خارشی هر چند خفیف در گلو یا دور لب ها احساس کنید؟ اگر پاسختان مثبت است بدان معناست که شما نسبت به این میوه حساسیت دارید. بله میوه! درست متوجه شدید. برخلاف تصور عموم بادمجان یا بادنجان نوعی میوه است نه سبزیجات. از ین میوه در پخت غذاهای بسیاری همچون سوفله، گراتن، میرزاقاسمی، کوکو و … استفاده می شود.
جالب است بدانید در کشوری مانند هند به بادمجان گوشت فقرا می گویند. اما به راستی سوال اینجاست که آیا بادنجان میوه ای حساسیت زاست؟ متاسفانه پاسخ این سوال مثبت است. موارد بسیاری از آلرژی به این میوه مشاهده شده است. بادنجان نیز همچون گوجه حاوی برخی ترکیبات آلرژن است که در ادامه معرفی خواهند شد.
معمولا حساسیت به بادمجان در سنین کودکی خود را نشان می دهد. اما ممکن است یک فرد بزرگسال نیز بدون هیچ گونه سابقه قبلی به این میوه حساس شود. این امر می تواند ناشی از تغییر و تحول در طبیعت بدن فرد باشد.
علائم حساسیت به بادمجان چیست؟
علائم آلرژی به بادنجان مشابه سایر بیماری های آلرژیک است. معمولا اطراف لب ها دچار قرمزی و خارش می شود. این نوع خارش اغلب با سوزش همراه است. توصیه می شود در صورت بروز چنین مشکلی از خاراندن ناحیه قرمز شده اجتناب کنید. زیرا ممکن است باعث ایجاد زخم شود. در موارد شدیدتر گلو نیز دچار تورم و خارش می شود. حتی ممکن است لب ها نیز به وضوح باد کنند.
در بیشتر موارد علائم آلرژی بعد از مدت زمانی از بین می روند. در واقع بعد از پاکسازی اثر بادمجان در بدن علائم حساسیت نیز محو می شود. اما گاهی اوقات واکنش های بدن نسبت به این میوه ممکن است شدیدتر باشد. به عنوان مثال حساسیت به بادمجان می تواند باعث سردرد، تهوع، استفراغ، درد معده، کهیر، اسهال و… شود. توصیه می شود در چنین مواردی حتما با یک پزشک مشورت کنید.
ممکن است شخصی با خوردن بادنجان دچار نفخ شکم شود. این نیز از نشانه های آلرژی به این صیفی است. علائم حساسیت به بادمجان می تواند پا را فراتر گذاشته و به یک واکنش شدید و خطرناک آنافیلاکسی منجر شود. البته این مورد بسیار نادر است اما به هر حال احتمال آن هر چند ضعیف وجود دارد. بنابراین اگر حس کردید نسبت به این میوه آلرژی دارید بهتر است آن را با احتیاط مصرف کنید.
علائم آنافیلاکسی را می توان شامل تاری دید، عدم توانایی در بلع (حتی آب دهان)، نفس تنگی، پایین آمدن نبض، تورم شدید گلو، از دست دادن هوشیاری و… دانست.
چرا بادنجان باعث حساسیت می شود؟
یکی از مواد حساسیت زای موجود در بادنجان هیستامین است. این ماده یکی از ترکیبات قوی آلرژن بوده و متاسفانه غلظت آن در بادمجان زیاد است. در واقع هیستامین جز دسته ای از مواد آلرژن است که به آنها آلکالوئید می گویند. این مواد به صورت بالقوه حساسیت زا هستند. نشانه های حساسیت به این مواد می تواند از خواب آلودگی و سرگیجه تا تنگی نفس و معده درد باشد.
باید بدانید که هیستامین تنها آلکالوئید موجود در بادمجان نیست. در این میوه آلکالوئیدهای دیگری نیز وجود دارند. شاید به همین علت است که این میوه اغلب به عنوان یک خوراکی آلرژی زا شناخته می شود. دیگر آلکالوئیدهای بادمجان عبارتند از سولانیدین، سولاسودین، تریژونلین، سولاسونین و سولامارژین. البته این لیست بلند بالا نباید خیلی باعث نگرانی شما شود.
زیرا این ترکیبات معمولا با پختن از بین رفته یا اثرشان ضعیف می شود. به علاوه خوردن دوز بالای این آلکالوئیدها منجر به واکنش های آلرژیک می شود. از این رو در اکثر مواقع با پخت زیاد بادمجان می توان اثرات آلرژیکش را تا حد زیادی کاهش داد. البته قاعدتا همه این مواد از بین نمی روند. به همین علت است که حتی بادنجان پخته نیز ممکن است مشکلاتی برای افراد حساس ایجاد کند.
اگر به آسپرین حساسیت دارید این امکان وجود دارد که نسبت به بادمجان نیز حساس باشید. علت این موضوع به ماده ای به نام سالیسیلات باز می گردد. سالیسیلات از مواد تشکیل دهنده آسپرین است که در بادنجان نیز دیده شده است. بنابراین افرادی که به سالیسیلات آلرژی دارند به احتمال قوی همین واکنش را نسبت به این میوه صیفی خواهند داشت.
جالب است بدانید که گوشت بادمجان شامل ۵ نوع ماده آلرژن است. در حالی که پوست آن ۹ ماده حساسیت زا دارد. بنابراین به نظر می رسد با پوست گرفتن بادمجان خطر آلرژیک بودن آن تا حد زیادی از بین می رود.
برخی از این مواد آلرژن از نوع گلیکوپروتئین شناسایی شده اند. تعدادی از مواد حساسیت زای موجود در بادنجان در مقابل حرارت پایدار هستند. اما برخی دیگر با حرارت دادن از بین می روند.
نکاتی درباره حساسیت به بادمجان
بادنجان همانند فلفل، گوجه یا سیب زمینی در دسته گیاهان تاج ریز قرار دارد. بنابراین اگر نسبت به این میوه و سبزیجات حساسیت دارید به احتمال زیاد بادنجان نیز شما را دچار واکنش های آلرژیک می کند. جالب است بدانید بر اساس یک پژوهش مشخص شده زنان ۸ درصد بیشتر از مردان نسبت به این میوه آلرژی دارند. البته از آنجا که بادنجان اکثرا به صورت پخته مصرف می شود بخش عمده ای از آلرژن هایش از بین می رود. ضمن آنکه در بیشتر غذاها پوست بادمجان نیز جدا می شود. بنابراین بخش عمده ای از عوامل حساسیت زای این میوه در حین پروسه پخت خود به خود حذف می شوند.
در واقع حساسیت به بادنجان موضوعی نیست که چندان نگران کننده باشد. در بیشتر افراد علائم تنها به خارش دور لب یا نهایتا درد خفیف در معده محدود می شود. اما اگر به هر شکل دچار علائم شدیدتری شدید حتما به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است مشکل تنها ناشی از بادنجان نباشد.
نتیجه گیری
بادمجان نوعی میوه است که ۵ نوع آلرژن در گوشت و ۹ نوع آلرژن در پوستش وجود دارد. در اینکه این میوه باعث بروز حساسیت در برخی افراد می شود شکی نیست. اما در اکثر مواقع حساسیت به بادمجان چندان نگران کننده نیست. زیرا در حین پخت بیشتر آلرژن های آن ضعیف می شوند. ولی اگر چنان چه واکنش بدنتان نسبت به این صیفی شدید بود حتما این موضوع را با یک پزشک در میان بگذارید.