اسامی برنج های ایرانی از تنوع بالایی برخوردار است. برنج ایرانی بر اساس شکل ظاهری و منطقه ای که در آن کشت می شوند به نام های مختلفی شناخته می شوند. از آنجا که برنج بعد از گندم بیشترین مصرف را در بین خانوارهای ایرانی دارد به نظر می رسد شناخت اسامی برنج های ایرانی و ویژگی های هر یک از آنها می تواند کمک خوبی برای انتخاب برنج دلخواه باشد.
آشنایی با اسامی برنج های ایرانی
بخش عمده ای از برنج های ایران در دو استان شمالی گیلان و مازندران کشت می شود. البته در مناطق دیگری همچون خوزستان و اصفهان نیز برنج کاری انجام می گیرد اما به دلیل شرایط آب و هوایی به عنوان محصول ثابت و اصلی شناخته نمی شود. به همین علت اسامی برنج های ایرانی بیشتر یادآور مناطق شمالی کشور هستند. هدف از ارائه این مطلب آشنایی با انواع برنج های ایرانی، ویژگی ها و خاستگاه های آنها می باشد.
برنج چمپا، برخاسته از منطقه ای گرم
یکی از اسامی برنج های ایرانی برنج چمپا است. این نوع برنج در استان خوزستان کشت می شود. از ویژگی های این برنج می توان به عطری بودن آن اشاره نمود. در واقع برنج چمپا عطر بسیار خوشی داشته و طعم آن نیز مانند عطرش دوست داشتنی است. این نوع از برنج های ایرانی طبیعت گرمی دارد و از این حیث برای سلامت بدن بسیار مفید به فایده است. عنبربو یکی از انواع معروف برنج چمپا است.
برنج هاشمی، یکی دیگر از برنج های محبوب ایرانی
شاید در میان اسامی برنج های ایرانی این نام بیشتر از بقیه شنیده می شود. برنج هاشمی دانه های بلندی داشته و از عطر و طعم مطبوعی برخوردار است. بخش عمده ای از برنج هاشمی در استان گیلان کشت شده و به دو شکل هاشمی سرد و هاشمی گرم می باشد. تفاوت آنها در ساقه برنج است. برنج هاشمی سرد ساقه باریک تری نسبت به هاشمی گرم دارد.
برنج هاشمی نسبت به دیگر برنج های ایرانی مقاومت بیشتری داشته و از این رو کمتر به سم و آفت کش نیاز دارد، ضمن آنکه ثمر بیشتری نیز دارد. شاید علت نامگذاری این برنج نیز برایتان جالب باشد. نخستین بار کشاورزی به نام یوسف هاشمی متوجه شد برخی از خوشه های برنج موجود در مزرعه اش با بقیه متفاوت هستند. آنها را جدا کرده و به صورت مجزا نشا کاری می کرد.
وی توانست به تدریج این برنج را در سال ۱۳۷۰ به تولید انبوه برساند. از آن پس هاشمی نیز به یکی از اسامی برنج های ایرانی تبدیل شد.
برنج صدری، یکی دیگر از برنج های ایرانی
صدری یکی دیگر از برنج های ایرانی است. برنج صدری نیز مانند برنج هاشمی بیشتر استان گیلان کشت شده و قیمت بالاتری دارد. برنج صدری در مقایسه با دیگر برنج های ایرانی پروتئین و چربی بالاتری دارد. اگر مشتی برنج صدری را در میان دست های خود بمالید آثار چربی آن بر روی کف دست های شما باقی می ماند. برنج صدری همانند برنج هاشمی دانه بلند بوده و طعم بسیار دل انگیزی دارد.
البته ناگفته نماند که برنج صدری نیز خود به نام های و گونه های مختلفی شناخته می شود. این گونه ها عبارتند از صدری دم سیاه، برنج زرد دم استخوانی، برنج صدری حسن سرایی و برنج صدری دودی. در بین این گونه های برنج صدری، دم سیاه از لحاظ کیفیت و مزه و در نتیجه قیمت جایگاه بالاتری دارد. برنج حسن سرایی و زرد دم استخوانی نیز ظاهری بسیار مشابه هم دارند. ناگفته نماند صدری دودی از برنج دم سیاه تهیه می شود. اما چون دم سیاه قیمت بالایی دارد برنج دودی صدری بسیار گرانقیمت بوده و از این رو تولید محدودی دارد.
برنج طارم، خوش عطر و خوش پخت
یکی دیگر از برنج های ایرانی که زیاد به گوش می رسد طارم است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید برنج طارم نخستین بار در استان زنجان کشف و کشت می شد. اما به تدریج توانست به استان های شمالی و به ویژه مازندران راه یابد. برنج طارم نیز به نوبه خود به اسامی دیگری تفکیک می شود. از جمله می توان به طارم دم سیاه، طارم موسی دیلمانی، طارم رشتی، طارم عطری، طارم هاشمی و طارم صدری.
دربین اسامی ذکر شده برای برنج های ایرانی طارم برخی به صورت ترکیبی است. مانند طارم هاشمی که از ترکیب دو برنج طارم و هاشمی به دست می آید. ویژگی اصلی برنج طارم عطر و طعم دلپذیر و قد کشیدن مناسب است. البته لازم به ذکر است که بر خلاف هاشمی طارم ثمر بالایی ندارد.
برنج لنجان یا لنجون
از جمله اسامی برنج های ایرانی که بیشتر در مناطق مرکزی کشور شنیده می شود برنج لنجان یا به گویش محلی، لنجون می باشد. این برنج بیشتر در منطقه ای به همین نام در استان اصفهان کشت می شود. برنج لنجان به خاطر عطر و طعم خوبی که دارد معروف است. البته به دلیل خشکسالی کشت برنج لنجان محدود شده و در همان استان بیشتر به مصرف می رسد.
با برنج ایرانی بینام نیز آشنا شوید
بینام یکی از اسامی است که شاید کمتر برای برنج ایرانی شنیده باشید. بی نام نتیجه تغییرات ژنتیکی در برنج های ایرانی است. این برنج از قابلیت تولید بالایی برخوردار است و در یک سطح زیر کشت ثابت نسبت به دیگر برنج ها محصول بیشتری می دهد. بعد از پخت نیز نرم و خوشمزه است اما متاسفانه گرد شده و به جای قد کشیدن پف می کند. شاید به همین علت باشد که چندان مورد استقبال قرار نگرفته و ناشناخته است.
برنج شیرودی، برنج بهینه شده
به اسامی برنج های ایرانی نام شیرودی را نیز بیفزایید. این برنج حاصل تحقیقات موسسه اصلاح و تهیه بذر استان مازندران است. این نوع برنج در برابر آفات از مقاومت بالایی برخوردار است از این رو سم و آفت کش کمتری می خواهد. ضمن آنکه نسبت به برخی نمونه های دیگر محصول بیشتری می دهد. تمامی این دلایل موجب شده کشاورزان نسبت به کشت برنج شیرودی علاقه نشان بدهند.
اسامی دیگر برنج های ایرانی
آنچه در قسمت های قبل ذکر شد اسامی برنج های معروفی بودند که سطح زیر کشت بیشتری دارند. اما برنج های ایرانی دیگری نیز همچون کامفیروز، شمیم، شیروان چرداول، گرده، خزر، فجر و… وجود دارند که در مناطق مختلف کشور به صورت پراکنده کشت می شوند.
واقعا جالب بود. ما فقط به اسم برنج ها دقت میکنیم بدون اینکه اصلا بدونیم از کجا اومدن و چه تاریخچه ای دارن!
کاکا اسامی برنج ها رو ول کن. پس این برنج خوشبخت کی دوباره میاد تو بازار ما بخریم؟ برنجمون ته کشید ماه رمضونیا