چرا برنج ترش می شود ؟ آیا می دانید مصرف برنج ترش شده می تواند یکی از عوامل مسمومیت باشد؟ بنابراین تحت هیچ شرایطی نباید برنج پخته ای را که بیش از حد مجاز مانده است مصرف کنید. در تصور عامیانه برنج ماده ی غذایی است که عمر طولانی دارد و خیلی دیر ترش یا همان فاسد می شود، اما در واقع چنین نیست. این تصور تنها درباره ی برنج خشک صادق است. اما علت علمی ترش یا فاسد شدن برنج چیست؟ چه مدت زمانی برای ترش شدن برنج لازم است، یا به عبارتی علائم فاسد شدن چیست و بعد از چند روز ظاهر می شود؟ برای دریافت پاسخ این سوالات با ما همراه باشید.
یک نوع باکتری، عامل ترش شدن برنج
هنگامی که صحبت از مسمومیت غذایی به میان می آید ذهن همه به سراغ غذا هایی همچون گوشت، مرغ یا غذاهای دریایی است که مدت زمانی خارج از یخچال بوده اند و کمتر کسی به برنج فکر می کند. اما واقعیت آن است که برنج اتفاقا خیلی بیشتر و سریعتر از بقیه می تواند باعث ایجاد بیماری و مسمومیت شود. مدت زمان لازم برای ترش شدن و فاسد شدن برنج حتی خیلی کمتر از مواد غذایی دیگر است. اما چه عاملی باعث ترش شدن برنج می شود؟ آنچه برنج را فاسد می کند و باعث ایجاد بیماری می شود نوعی باکتری به نام باسیلوس سرئوس است. این باکتری هاگ دار است و به وفور در طبیعت، خاک، آب و … یافت می شود. بنابراین هنگامی که شما یک کیسه برنج خشک را از مغازه خریداری می کنید احتمالا مقداری از هاگ های این باکتری داخل آن وجود دارد.
تا اینجای ماجرا مشکلی ندارد و این هاگ ها نمی توانند مشکلی ایجاد کنند و باعث ترش شدن برنج خشک شوند زیرا در این حالت به صورت خفته بوده و اصولا کسی هم برنج را به صورت خشک نمی خورد. اما هنگامی که برنج پخته می شود داخل آن آب ریخته می شود و در اثر این رطوبت هاگ ها بیدار شده و شروع به رشد می کنند. متاسفانه این هاگ ها در برابر حرارت مقاومت بالایی دارند و با جوشاندن نیز همه آنها از بین نمی روند.
چنان چه شرایط برای رشد هاگ ها فراهم شود آنها شروع به تکثیر می کنند و به تدریج همین عامل باعث ترش شدن برنج می شود. متاسفانه ترش یا فاسد شدن برنج در ظاهر علایم مشخصی ندارد. برخلاف بسیاری از غذاها خیلی زود بوی نامطبوع نمی دهد و یا حتی تغییر شکل نیز نمی دهد اما در باطن محل رشد باکتری هایی می شود که ممکن است باعث بیماری شوند.
علائم مسمومیت با باسیلوس سرئوس شامل تهوع و اسهال است . بروز مسمومیت با این باکتری در افراد بزرگسال معمولا بعد از گذشت یک روز از بین می رود اما برای کودکان و افراد مسن می تواند خطرناک تر باشد. بنابراین با نگهداری صحیح و اصولی از ترش شدن برنج و به طبع آن بیماری افراد خانواده ممانعت کنید.
ترش شدن برنج در دمای اتاق
ترش شدن برنج در دمای اتاق خیلی سریعتر از آنچه که تصور می کنید رخ می دهد. هنگامی که برنج پخته در هوای اتاق قرار دارد و شروع به خنک شدن می کند، رطوبت و دمای مطلوب برای رشد باسیلوس و سپس ترش شدن برنج یا به عبارتی همان فاسد شدن آن ایجاد می شود. برخی از کارشناسان معتقدند که می توان دو ساعت برنج را در دمای اتاق و بیرون از یخچال نگهداشت. اما با وجود باکتری های مسمومیت زا دو ساعت نیز زمان زیادی است اگر می خواهید جلوی خراب شدن برنج پخته را بگیرید باید ظرف کمتر از یک ساعت آن را در یخچال قرار دهید.
می توانید برنج را جلوی پنجره یا مقابل کولر قرار دهید تا خنک شده و به دمایی برسد که برای یخچال ضرر نداشته باشد سپس آن را در یخچال نگهداری کنید. اما توجه داشته باشید که انجام این کارها خیلی طول نکشد. زیرا فاسد و ترش شدن برنج خیلی سریع و بدون هیچ علامت ظاهری رخ می دهد. البته اینکه گفته می شود برنج را در یخچال بگذارید به این معنی نیست که می توانید برنج را مدت طولانی در یخچال بگذارید. برای اطلاعات بیشتر ادامه مطلب را از دست ندهید.
آیا نگهداری در یخچال مانع ترش شدن برنج می شود ؟
متاسفانه یخچال نیز رشد باکتری باسیلوس را متوقف نمی کند. بلکه فقط رشد آن را کند می کند. هاگ های این باکتری بسیار مقاومند و در سرمای یخچال نیز از بین نمی روند. تنها چند روز پس از نگهداری برنج در یخچال این هاگ ها با محیط سازگاری پیدا کرده و شروع به رشد می کنند. و در اینجاست کهخراب شدن برنج حتی در یخچال نیز اتفاق می افتد.
هنگامی که برنج پخته را در یخچال می گذارید بهتر است نهایتا تا سه یا چهار روز آن را مصرف کنید. هرگز برنج را چندین بار گرم نکنید. انجام این کار روند ترش شدن برنج را سرعت می بخشد. همچنین نگهداری برنج در ظرف نامناسب و بدون در حتی در یخچال نیز می تواند باعث ترش شدن برنج حتی زودتر از زمان ذکر شده شود. اگر می خواهید برنج را برای مدت طولانی نگهداری کنید، بهتر است با نگهداری برنج در فریزر این کار را انجام دهید
علائم ترشیدگی و فاسد شدن برنج
متاسفانه همانگونه که گفته شد ترش شدن و فاسد شدن برنج علائم ظاهری چندانی ندارد. برعکس سایر مواد غذایی که هنگام فاسد شدن تغییر رنگ، بو یا مزه می دهند برنج اصلا چنین نیست. بنابراین برای اینکه تشخیص دهید برنجی که در مقابل شماست فاسد شده یا نه باید به عوامل دیگری دقت کنید.
یکی از نشانه هایی که خبر از ترش شدن برنج می دهد خشک شدن دانه های آن است. ممکن است دانه های برنج با وجود آنکه در یخچال هستند هر روز خشک و یا حتی ترد شوند. این یکی از نشانه هایی است که به شما می گوید نباید برنج را مصرف کنید.
برنجی که مدت زمان طولانی در یخچال نبوده است قطعا مستعد فاسد شدن است. در واقع یکی از علائم ترش شدن برنج و دوری از خوردن آن، بیرون بودن طولانی مدت از یخچال است. همچنین برنجی که چندین بار گرم و سرد شده باشد مستعد فاسد شدن می باشد. در نهایت یکی از علائم واضح فاسد شدن برنج بوی نامطبوع برنج است. در واقع وقتی برنج به این مرحله برسد که بوی نامطبوعی بدهد بی شک فاسد شده و باید دور ریخته شود.
مطلب خیلی خوبی بود. نگهداری برنج در فریزر هم باید در مدت کوتاهی باشه البته.
من احساس می کنم برنج رو که درش رو میزارم مدت زمان بیشتری می مونه و دیر تر فاسد میشه
چه جالب! من تا حالا نشنیده بودم برنج ترش بشه
من یه بار اشتباهی یه قاشق برنج فاسد خوردم، خیلی بد بود
برنج ترش میشه؟! جدی!
من تا حالا ندیدم برنج ترش بشه